TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre, Dünya Nüfus Günü’nde bu yılın teması, üreme sağlığına ve tüm insan haklarına öncelik verilmesi oldu. Antalya’da 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,53 olurken, Türkiye, nüfus büyüklüğüne göre sıralamada 19. sırada yer aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından, 1989 yılında dünya nüfusunun 5 milyar insana ulaştığı tarih olan 11 Temmuz 1987 tarihi ‘Dünya Nüfus Günü’ olarak kabul edildi. Bu özel günde Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından her yıl nüfusun önemli konularını ele alan bir tema belirleniyor ve bu temaya ilişkin farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılıyor. Bu yılın teması, üreme sağlığına ve tüm insan haklarına öncelik verilmesi oldu.
Antalya’da 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,53, Isparta’da 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,45, Burdur’da ise 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,41 oldu. UNFPA, son yüzyılın en büyük küresel sağlık sorunu olan Covid-19 salgınının dünyadaki tüm insanları, özellikle de ‘kırılgan nüfus’ olarak tanımlanan grupların sağlığını tehdit ettiğine ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini şiddetlendirmekte olduğuna vurgu yaptı. UNFPA, pandemi döneminde sağlık sistemlerinin yetersiz olduğu ülkelerde üreme sağlığı hizmetlerine ve aile planlama yöntemlerine erişim sağlayamayan ve ayrıca aile içi şiddete maruz kalan kadın ve kız çocuklarına dikkat çekti. Bu doğrultuda UNFPA, 2021 yılı Dünya Nüfus Günü temasında, değişen doğurganlık oranlarının çözümünün üreme sağlığına ve tüm insan haklarına öncelik verilmesi ile sağlanacağına vurgu yaptı. Bu konuda atılabilecek ilk ve en önemli adım kadın ve kız çocuklarının mevcut durumlarına yönelik en güncel temel istatistiklere sahip olabilmektir. Haber bülteninde bu amaçla doğurganlık ve evlenmeler konusunda temel bilgiler sunuldu.
Türkiye 19’uncu oldu
Türkiye, nüfus büyüklüğüne göre sıralamada ise, 235 ülke arasında 19’uncu sırada yer aldı.
Birleşmiş Milletler nüfus tahminlerine göre 2020 yılı için dünya nüfusunun 7 milyar 794 milyon 798 bin 729 kişi olduğu tahmin edildi. Bu tahminlere göre en fazla nüfusa sahip ülke 1 milyar 439 milyon 323 bin 774 kişi ile Çin olurken, bu ülkeyi 1 milyar 380 milyon 4 bin 385 kişi ile Hindistan, 331 milyon 2 bin 647 kişi ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) izledi. Bu üç ülke dünya toplam nüfusunun %40,4'ünü oluşturdu. Türkiye, 83 milyon 384 bin 680 kişi nüfusu ile nüfus büyüklüğüne göre 235 ülke arasında 19’uncu sırada yer alırken, dünya toplam nüfusunun yüzde 1,1'ini oluşturduğu bildirildi.
Canlı doğan bebek verileri
Verilere göre canlı doğan bebek sayısı 2020 yılında 1 milyon 112 bin 859 oldu. Canlı doğan bebek sayısı 2019 yılında 1 milyon 186 bin 560 iken, 2020 yılında 1 milyon 112 bin 859 oldu. Toplam doğurganlık hızı, bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade ediyor. Toplam doğurganlık hızı, 2001 yılında 2,38 çocuk iken 2020 yılında 1,76 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum doğurganlığın, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldığını gösterdi. Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 2020 yılında 3,71 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bu ili 3,22 çocuk ile Şırnak, 2,88 çocuk ile Ağrı ve Siirt izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu il ise 1,29 çocuk ile Karabük oldu. Bu ili 1,31 çocuk ile Zonguldak ve Kütahya izledi. Yaşa özel doğurganlık hızının en yüksek olduğu yaş grubu 25-29 oldu. Yaşa özel doğurganlık hızı, belli bir yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade ediyor. Yaş grubuna göre doğurganlık hızı incelendiğinde, 2001 yılında en yüksek yaşa özel doğurganlık hızı binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2020 yılında binde 115 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.
Resmi kız çocuk evlilikleri azaldı
Evlenme istatistiklerine göre; 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2010 yılında yüzde 7,8 iken 2020 yılında yüzde 2,7'ye düştü. Yaş grubu 20-24 olan evli kadınların yüzde 4,6'sı 18 yaşından önce evlendi. Birleşmiş Milletler İstatistik Komisyonu tarafından 2013 yılında kabul edilen ‘Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Göstergeleri 52 Minimum Gösterge Seti’nde yer alan göstergelerden biri olan "20-24 yaş grubunda olup 18 yaşından önce evlenen kadınların oranı" 2010 yılında yüzde 8,2 iken 2020 yılında yüzde 4,6 oldu bilgisi paylaşıldı.
Gamze KÖKTAŞ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından, 1989 yılında dünya nüfusunun 5 milyar insana ulaştığı tarih olan 11 Temmuz 1987 tarihi ‘Dünya Nüfus Günü’ olarak kabul edildi. Bu özel günde Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından her yıl nüfusun önemli konularını ele alan bir tema belirleniyor ve bu temaya ilişkin farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılıyor. Bu yılın teması, üreme sağlığına ve tüm insan haklarına öncelik verilmesi oldu.
Antalya’da 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,53, Isparta’da 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,45, Burdur’da ise 2020 yılında toplam doğurganlık hızı 1,41 oldu. UNFPA, son yüzyılın en büyük küresel sağlık sorunu olan Covid-19 salgınının dünyadaki tüm insanları, özellikle de ‘kırılgan nüfus’ olarak tanımlanan grupların sağlığını tehdit ettiğine ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini şiddetlendirmekte olduğuna vurgu yaptı. UNFPA, pandemi döneminde sağlık sistemlerinin yetersiz olduğu ülkelerde üreme sağlığı hizmetlerine ve aile planlama yöntemlerine erişim sağlayamayan ve ayrıca aile içi şiddete maruz kalan kadın ve kız çocuklarına dikkat çekti. Bu doğrultuda UNFPA, 2021 yılı Dünya Nüfus Günü temasında, değişen doğurganlık oranlarının çözümünün üreme sağlığına ve tüm insan haklarına öncelik verilmesi ile sağlanacağına vurgu yaptı. Bu konuda atılabilecek ilk ve en önemli adım kadın ve kız çocuklarının mevcut durumlarına yönelik en güncel temel istatistiklere sahip olabilmektir. Haber bülteninde bu amaçla doğurganlık ve evlenmeler konusunda temel bilgiler sunuldu.
Türkiye 19’uncu oldu
Türkiye, nüfus büyüklüğüne göre sıralamada ise, 235 ülke arasında 19’uncu sırada yer aldı.
Birleşmiş Milletler nüfus tahminlerine göre 2020 yılı için dünya nüfusunun 7 milyar 794 milyon 798 bin 729 kişi olduğu tahmin edildi. Bu tahminlere göre en fazla nüfusa sahip ülke 1 milyar 439 milyon 323 bin 774 kişi ile Çin olurken, bu ülkeyi 1 milyar 380 milyon 4 bin 385 kişi ile Hindistan, 331 milyon 2 bin 647 kişi ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) izledi. Bu üç ülke dünya toplam nüfusunun %40,4'ünü oluşturdu. Türkiye, 83 milyon 384 bin 680 kişi nüfusu ile nüfus büyüklüğüne göre 235 ülke arasında 19’uncu sırada yer alırken, dünya toplam nüfusunun yüzde 1,1'ini oluşturduğu bildirildi.
Canlı doğan bebek verileri
Verilere göre canlı doğan bebek sayısı 2020 yılında 1 milyon 112 bin 859 oldu. Canlı doğan bebek sayısı 2019 yılında 1 milyon 186 bin 560 iken, 2020 yılında 1 milyon 112 bin 859 oldu. Toplam doğurganlık hızı, bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade ediyor. Toplam doğurganlık hızı, 2001 yılında 2,38 çocuk iken 2020 yılında 1,76 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum doğurganlığın, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldığını gösterdi. Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 2020 yılında 3,71 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bu ili 3,22 çocuk ile Şırnak, 2,88 çocuk ile Ağrı ve Siirt izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu il ise 1,29 çocuk ile Karabük oldu. Bu ili 1,31 çocuk ile Zonguldak ve Kütahya izledi. Yaşa özel doğurganlık hızının en yüksek olduğu yaş grubu 25-29 oldu. Yaşa özel doğurganlık hızı, belli bir yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade ediyor. Yaş grubuna göre doğurganlık hızı incelendiğinde, 2001 yılında en yüksek yaşa özel doğurganlık hızı binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2020 yılında binde 115 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.
Resmi kız çocuk evlilikleri azaldı
Evlenme istatistiklerine göre; 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2010 yılında yüzde 7,8 iken 2020 yılında yüzde 2,7'ye düştü. Yaş grubu 20-24 olan evli kadınların yüzde 4,6'sı 18 yaşından önce evlendi. Birleşmiş Milletler İstatistik Komisyonu tarafından 2013 yılında kabul edilen ‘Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Göstergeleri 52 Minimum Gösterge Seti’nde yer alan göstergelerden biri olan "20-24 yaş grubunda olup 18 yaşından önce evlenen kadınların oranı" 2010 yılında yüzde 8,2 iken 2020 yılında yüzde 4,6 oldu bilgisi paylaşıldı.
Gamze KÖKTAŞ