John Gottman çok sayıda çifti inceledikten sonra artık bir çiftin mutlu bir evliliği olup olmayacağını 10 dakikada %94 oranında doğru tahmin ediyor. Bunun için Gottman ‘ın yararlandığı kriterler var. Eğer bir ilişkide bu kriterler varsa sonuç genelde boşanma oluyor.
1.SERT BAŞLANGIÇ
Tartışmalar sert başladığında arada pek çok “hoşlaştırma” girişimi olsa bile, kaçınılmaz olarak olumsuz bir havada sona eriyor.
Sert başlangıç sizi başarısızlığa mahküm eder.
Tartışmaya sert başladığınızda ‘fişi çekip’ bir ara verdikten sonra yeniden denemekte yarar var.
2.ELEŞTİRİ
“Dün gece bulaşıkları yıkamadığın için sana çok kızgınım. Bu işi sırayla yapacağımız konusunda anlaşmıştık.”cümlesi bir YAKINMA
YAKINMA; belirli bir davranış üzerinde odaklanır
“Niçin bu kadar unutkansın. Sıra sende olduğu halde bu bulaşıkları yıkamak zorunda kalıyorum ve bu beni deli ediyor. Hiç umursamıyorsun”’ ELEŞTİRİ
ELEŞTİRİ suçlama ve genel karaktere yöneliktir, yaygınlaşırsa kötü sonuçlara yol açar.
3.HOR GÖRME
İĞNELEME, KUŞKUCULUK,SIFAT YAKIŞTIRMA, GÖZ DEVİRME, KÜÇÜMSEME, ALAY ETME ve KARA MİZAH hor görmedir.
Tiksinmeyi ima ettiği için ilişkiyi zehirler.
Kaçınılmaz olarak uzlaşma yerine daha fazla çatışmaya yol açar.
Birbirini hor gören çiftlerin bulaşıcı hastalıklara ( Soğuk algınlığı, grip gibi…) yakalanma olasılığı diğer insanlardakinden daha yüksektir.
4.KENDİNİ SAVUNMA
Eşlerden birinin kötü davrandığı eş kendini savunabilir.
Kendini savunma bir çeşit karşı tarafı suçlamadır.
Söylenen ”Sorun bende değil sende “dir. Savunmacılık çatışmayı tırmandırır.
5.DUVAR ÖRME
İşten eve döndüğünde eşinin eleştirileri ile karşılaşan ve gazetenin arkasına saklanan bir koca ne kadar az tepki verirse karısı da o kadar çok bağırır.
Sonunda adam ayağa kalkıp odayı terk eder. Karısı ile yüzleşmek yerine bağlantıyı keser.
Duvar örme daha çok erkeklerde yaygın ve bu aşama evliliğin ilerleyen aşamalarında görülür.
6.DOLUP TAŞMAK
İnsanlar genellikle dolup taşma hissine karşı bir koruma olarak duvar örer.
Dolup taşmanız eşinizin olumsuz tavrının ELEŞTİRİ, HOR GÖRME, KENDİNİ SAVUNMA KİSVESİ altında olabilir
Sizi sarsacak kadar bunaltıcı ya da ani olduğu anlamına gelir.
7.BEDEN DİLİ
Çiftlerin tartışma sırasında fiziksel değişikliklerine bakıldığında
Kalp hızı 165, e çıkabilir.(normaller; erkeklerde 76,kadınlarda 82)
Eşlerden biri tartışma sırasında sık sık dolup taşıyorsa boşanacaklarını ön görmek zor değil.
Tekrarlanan taşma sahneleri boşanmaya yol açar.
Eşlerden en azından birinin ötekiyle uğraşırken şiddetli bir DUYGUSAL GERGİNLİK hissetmesi, taştığını hissetmenin fiziksel duyumları; kalp hızındaki artış, terleme, VERİMLİ SORUN ÇÖZÜCÜ BİR TARTIŞMAYI NEREDEYSE OLANAKSIZ hale getirir.
8.BAŞARISIZ ONARMA GİRİŞİMLERİ
Onarma girişimleri sadece eşler arasındaki gerilimi azalttığı için değil stres düzeyini düşürerek kalp atışının hızlanmasını ve taşma hissini engellediği için de evlilikleri korur.
Eşler birbirlerini aşağlayıp kendilerini savundukça, taşma daha da sıklaşır ve onarma girişimini işitip karşılık vermek iyice zorlaşır.
DUYGUSAL ZEKANIN HAKİM olduğu evliliklerde onarma başarısı yüksek. Örneğin tartışma sırasında çiftlerden biri diğerine dil çıkarıyor, bazıları gülüyor, bazıları özür diliyor…
9.KÖTÜ ANILAR
Evlilik iyi gitmiyorsa geçmiş yeniden ve en kötü biçimiyle yazılır.
Kadın, kocasının nikah törenine geciktiğini veya doğumdan sonra ona yeterince destek olmadığını hatırlar.
Mutlu bir evlilikte erkek karısının giysisini kuru temizlemeciden almayı unutmuşsa, kadın muhtemelen, ”Kocam son zamanlarda büyük stres altında, o yüzden unutuyor”’diye düşünür.
Mutsuz bir evilikte ise,”Benden ne istiyor “ ’şeklinde algılamalar olabilir.
Bütün bu kriterler bir araya gelmişse boşanma kaçınılmaz olur. Ama beklide henüz her şey bitmiş değildir. Evliliğinize 2.bir şans tanıyabilirsiniz.