7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu'na dayanak yapılarak çıkartılan Uzaktan İletişim araçları yoluyla piyasaya arz edilen ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi yönetmeliği 1 Nisan itibariyle yürürlüğe girdi.
Bu düzenlemeyle artık tüketicilerimizin güvenli ürünlere ulaşması kolaylaşacak, internet, mobil uygulamalar üzerinden yapılan alışveriş süreci daha şeffaf ve kolay denetlenebilir hale gelecek.
Satıcılar, ürün güvenliğiyle ilgili bilgileri açıkça paylaşmak zorunda olacak. Bu sayede tüketiciler, online alışverişte fiziki mağazadaymış gibi ürünü önceden inceleyebilecek.
Yurt dışından alışveriş yapıldığında o yurtdışından satış yapan internet portallarına Türkiye'de temsilcisi bulundurma zorunluluğu getirildi ki bir uyuşmazlık halinde tüketici hakem heyetleri başvurulduğunda tüketici hakem heyetinin savunma isteyebileceği yurt içinde belirli bir adres olsun. Bu tüketici açısından oldukça önemli. Çünkü pek çok uluslararası satış portallarından alışveriş yapanlar uyuşmazlık ile karşılaştığında tüketici hakem heyetlerine başvuruyorlar. Ancak tüketici hakem heyetleri satıcıya ulaşıp savunma alamadığını, adreslerini bilmediği veya ulaşılamadığından sonuç alınamıyordu. Ayrıca ürün ile ilgili ürün güvenliğine yönelik her türlü bilgilendirmenin açıkça yapılma zorunluluğu getirildi.
Satıcılara yeni sorumluluklar geliyor
Yönetmelikle satıcılara önemli sorumluluklar da yükleniyor. Artık ürünlere dair güvenlik bilgileri açık ve anlaşılır şekilde sunulmak zorunda. Aynı zamanda ilanlarda üretici ya da ithalatçı bilgileri, iletişim adresi ve ürünün güvenliğine ilişkin detaylar da yer alacak.
Yönetmelikten öne çıkan bazı düzenlemeler şu şekilde:
• Yönetmelik, uzaktan iletişim araçları yoluyla satılan tüm ürünleri kapsıyor. İnternet, mobil uygulama, TV ve radyo bu kapsama dahil.
• Satış ilanlarında üreticinin adı, iletişim bilgileri, güvenlik işaretleri ve ürünün görselleri zorunlu hale geliyor.
• Türkiye’ye TL ile satış yapan veya sevkiyat imkânı sunan tüm işletmeler, bu kurallara tabi olacak.
• Aracı hizmet sağlayıcılar (Örnek e-ticaret platformları), bu bilgilerin eksiksiz sunulmasını sağlamakla yükümlü. Uygunsuz içerikleri 24 saat içinde kaldırmak zorundalar.
• Yetkili kurumlar, kimlik açıklamadan uzaktan satın alma yaparak ürünleri denetleyebilecek.
• Uygunsuz bulunan ürünlerde tüketicilere e-posta yoluyla ve platform üzerinden bilgilendirme yapılacak.
• Kurallara uymayan satıcı ve aracı hizmet sağlayıcılara, idari yaptırımlar uygulanabilecek.
Gelinen noktada bu düzenlemenin olumsuz olabilecek tarafı ise;
Piyasaya arz edilen ürünlerin şeffaflığı yönünde sevindirici bir düzenlemenin denetleyici kamu otoritesinin adeta yetkilerini e-ticaret platformlarına bıraktığı gibi izlenim oluşturulmamalı ve e-ticaret platformlarının 'aracı' olma özelliği korunarak denetçi pozisyonuna sokulmamalıdır.
Av. İbrahim GÜLLÜ
TÜKONFED (Tüketici Konfederasyonu) Başkan Vekili
