16 Ekim "Dünya Gıda Günü" ve bu günde kutlama mesajlarından çok, yerel ya da küresel ölçekte toplumsal farkındalık oluşturacak etkinlikler öne çıkıyor.
2023 yılının "Dünya Gıda Günü" teması ise; "Su hayattır, Su gıdadır, kimseyi geride bırakma! şeklinde güçlü ve hayati bir içeriğe sahip bulunuyor.
Gelişmiş dünyada yer alan üniversitelerin hemen her birimi toplumsal fayda konusunda yüksek duyarlılıklara sahip olarak faaliyetler yürütmekte ve Ar-Ge alanında önemli çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin Akdeniz Üniversitesi fen bilimleri alanında lisansüstü programlarında “Eğitimde ve Bilimde Öncü Üniversite” anlayışını esas alarak öğretim faaliyetlerini yürütmektedir. Dünya Gıda Günü ile ilgili olarak konu değerlendirildiğinde ise; söz konusu Enstitüde gerçekleştirilen lisansüstü tezlerin sayısal ve oransal büyüklüğüne bakmak gerekir ve bu değerlere bakıldığında rakamlardaki yükseklik dikkat çekmektedir. Bu çerçevede Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nde doktora programlarında tamamlanan 546 doktora tezinin yaklaşık %10’u doğrudan Gıda Mühendisliği alanıyla ilgilidir. Bununla birlikte tarımla ilgili tezlerin oranı ise %34 ve su ürünleriyle ilgili tezlerin oranı ise %5’tir. Yine doğrudan Gıda Mühendisliği alanıyla tezli yüksek lisans tezlerin oranı ise %7 ve tarımla ilgili tezlerin oranı ise %30’un üzerindedir. Bu durum Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan’ın bir hedef olarak açıkladığı “Araştırma Odaklı Üniversite” olmak yanında “Toplumsal Faydayı” da öne alan bir anlayışın da odağa alındığını göstermektedir. Bu kapsamda Akdeniz Üniversitesi’nde evrensel ölçekte çok önemli küresel bir soruna yönelik olarak lisansüstü düzeyde, önemli çalışmalar yapıldığını görmek bakımından önemlidir.
Yine belirtmek gerekir ki, özellikle gıda ve tarım alanında yapılan çalışmalar gıda güvenliği ve gıda güvencesi bakımından sadece ulusal değil küresel bakımdan da büyük değer taşımaktadır ve bu yönde yapılan çalışmalar TÜBİTAK ve Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmektedir. Bunun dışında doğal olarak konuyla ilgili temel ve uygulamalı bilimler alanında uluslararası proje desteklerinin olduğunu da belirmek gerekir.
Dünya Gıda Günü
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, kuruluş tarihi olan 16 Ekim tarihini Dünya Gıda Günü olarak ilan etmiştir ve 1979 yılından beri dünya genelinde etkinliklerle kutlanmaktadır. Her yıl FAO tarafından gerçekleştirilen Dünya Gıda Günü etkinliklerinde, gıda üretimi, tüketimi, hijyen ve sanitasyon, gıda güvenliği ve gıda güvencesine ilişkin konular gündeme taşınarak küresel ölçekte farkındalık etkinlikleri düzenlenerek, insanlık için bir tehdit olan açlık ve açlıkla mücadeleye dikkat çekilmektedir.
İçinde bulunduğumuz 2023 yılında BM Gıda ve Tarım Örgütü tarafından özellikle küresel iklim değişikliği ve artan su talebinin gündemde olduğu bu dönemde "Dünya Gıda Günü" teması olarak suyun odağa alınması son derece önemlidir. Söze konu temanın ; "Su hayattır, Su gıdadır, kimseyi geride bırakma! şeklinde kapsamını ifade eden açıklama ise her birimi, her kurumu ve her bireyi etkileyen bir içeriği ifade etmektedir.
Doğal olarak burada suyun gerçekten yaşam döngüsü içindeki yaşamsal işlevini göz ardı etmek mümkün değildir ve bu nedenle suyun etkin kullanımının sağlanmasının ne büyük öneme sahip olduğunu belirtmek gerekir. Özellikle toplam tatlı su kullanımının %70’inin tarımsal üretim faaliyetinde kullanıldığı, %16’sının kentlerde içme-kullanma suyu olarak ve %12’sinin ise sanayide kullanıldığını dikkate almak gerekmektedir. Bununla birlikte bu önemli günde; dünyadaki açlığın sıfırlanması hedefinin canlı tutularak çözüm yollarının ortaya konulması ve ülkeler arasındaki işbirliği ve teknoloji transferi konusunda kolaylaştırıcı araçların geliştirilmesi, özellikle bu alanda gıda güvencesinin sağlanamadığı 700 milyondan fazla insan olduğunu dikkate alarak yeterli ve dengeli beslenmenin sağlamasının büyük bir insani görev olarak ortada durduğunun farkında olmak gerekir.
O halde kısaca; akademik, kamu, özel, sivil toplum ve her birim ve bireyin su ve kaynak kullanımında israfı sıfırlayacak bir anlayışı tesis etmek yönünde birlikte hareket etmek gibi bir zorunluluğu bulunmaktadır.
#DünyaGıdaGünü
#WorldFoodDay2023
