Turizm sektörü hemen tüm sektörlerle yakından ilişki içindedir. Çok farklı alanları kapsayan turizm sektörü içerisinde kırsal alanlarda yapılan turizm faaliyetleri kırsal aileye geçim kaynağı sağlamak yanında kırda yaşamın sürdürülebilirliği bakımından da önemlidir. Özellikle kırsal turizm; kırsal yaşamı, sosyo-kültürel değerleri, tarımsal faaliyetleri, mimari yapıları ve doğal kaynakları içine alarak dinlenme, kültürel etkileşim, eğlenme ve öğrenme imkanları sunmaktadır.
Türkiye, sahip olduğu turistik değerler nedeniyle uluslararası turizm hareketliliği açısından önemli bir konumda yer almaktadır. 2021 yılının üçüncü çeyreğinde Türkiye’nin genel olarak yabancı turistler tarafından seçilmesinde etkili faktörlere bakıldığında; yabancı turistlerin %77’si gezmek, eğlenmek, sportif faaliyetlerde bulunmak ve kültürel etkileşim amacıyla gelmişlerdir. Bunun dışında %2’si alışveriş, %16 akraba ve arkadaş ziyareti, %3 iş amaçlı, %1 sağlık ve tıbbi nedenlerle Türkiye’ye gelmiştir (TÜİK, 2021). Küresel salgının yoğun olarak yaşandığı 2020 yılında Türkiye’nin toplam turizm geliri %65, turist sayısı ise %69 azalmıştır. Bu durum iç turizmin istenen ölçüde gelişmemiş olması nedeniyle tüm dünyada olduğu gibi sektörde önemli sıkıntılara yol açmıştır. Ancak bu dönemde kitle turizminden doğrudan kısıtlamalar nedeniyle uzaklaşılmış ve bir bakıma “kırın yeniden keşfi” söz konusu olmuş ve kıra yöneliş ve kırda turizm faaliyetlerinde bir canlanma ve gelişme görülmüştür. Dolayısıyla bulunulan konjonktürün kırda turizmin ve kırsal turizmin gelişmesine uygun ortam hazırladığı açıktır. Yine BM Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) 2021 yılının temasını "Kırsal Turizm ve Kalkınma' olarak belirlemiştir. Bu durum kongremizin teması ve başlığının bugün küresel dünya turizminin de en güncel konusuyla örtüşmekte olduğunu göstermektedir.
Covid-19 salgını her alanı etkilediği gibi akademik faaliyetleri de etkilemiştir. Bu nedenle geçen yıl Kırsal Turizm ve Kalkınma Kongresi çevrimiçi (online) olarak gerçekleştirilmiş ve bu yıl ise karma (hybrid) olarak düzenlenmiştir. Buna göre 6. Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Kongresi (IRTAD) ve 11. Ulusal Kırsal Turizm Kongresi Ekim 2022 tarihlerinde Antalya'da gerçekleştirilecektir. Etkinlik Akdeniz Üniversitesi ev sahipliğinde Türkiye’den ve yurt dışındaki üniversitelerle ortaklaşa “KIRSALIN VE YERELİN TURİZMİ YENİDEN KEŞFİ” temasıyla düzenlenecek olup IRTAD 2022, bilimsel alışverişi ve tartışmayı teşvik etmenin yanı sıra akademisyenlerle tanışmak ve etkileşimde bulunmak için turizm, endüstri ve ekonomi alanlarında çalışan akademisyenleri ve araştırmacıları bir araya getirmeyi amaçlamaktadır.
KIRSAL TURİZM KONGRESİ’NİN SONUÇLARI-3
Prof.Dr. Orhan Özçatalbaş
29-31 Ekim 2021 tarihinde Akdeniz Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştirilen “5th International Rural Tourism and Development Congress” ve “10. Ulusal Kırsal Turizm Kongresi”nde güncel ve yeni konularla birlikte ve gelecekte sürdürülebilirlik bakımından çok daha önemli olacak konular ele alınmış ve tartışılmıştır. Kongre sonrası uluslararası katılımcılarla birlikte 14 maddelik sonuç bildirgesi oluşturulmuştur. Kırsal Turizm ve Kalkınma Kongresi sonuç bildirgesinde kongrede ortaya konulan verilerden hareketle öne çıkan ve sonuç bildirgesinde yer alan konular aşağıda verildiği gibidir:
- Kırsal alanlar iktisadi, sosyo-kültürel ve beşeri-biyolojik kaynaklar pek çok bakımdan hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle bu alanların kır niteliğinin korunması üzerinde durulması,
- Kırsal turizmin bir kırsal kalkınma aracı olarak ulusal politikalarla eşgüdüm içinde yürütülmesi,
- Kovid-19 sürecinde önemi artan tarım ve gıda ürünleri üretiminin kırsal yaşamın devamını sağlayacak bir bakışla ele alınması,
- Kovid-19 sürecinde önemi artan kırsal alanlarda turizm etkinliklerinin geliştirilerek sürdürülebilirliğini sağlamak üzere çalışılması,
- Kırsal kalkınmada bir araç olarak kırsal turizmin geliştirilmesine yönelik
- Sosyal tarım turizminin kır ekonomisi yanında sağlık ve sosyal politikaları bakımından ele alınarak geliştirilmesi, bu alandaki girişimlerin planlanarak desteklenmesi,
- Kırın sadece fiziksel mal ve hizmet üretim alanları olmadığının farkında olarak kırsal mirasın korunması ve geliştirilmesi üzerinde durulması,
- Türkiye ve diğer ülke örnekleri içerisinde yer alan başarılı kırsal turizm girişimlerinin sektöre öncülük edecek şekilde öne çıkarılması,
- Kırsal turizmin öncelikli olarak iç turizmin konusu olduğunun dikkate alınarak planlama yapılması,
- Kırsal turizm alanında girişimciliği güçlendirecek eğitim programlarının oluşturularak kurumsallaştırılması,
- Turizm müşterilerine yönelik tanıtım, farkındalık, bilgilendirme ve tutundurma çalışmalarına önem verilmesi,
- Kırsal turizmin disiplinler arası özelliği gereği akademik ve pratikte ilgili disiplinleri bir araya getirecek çalışmalar üzerinde durulması,
- Kırsal turizm için gerekli olan standart ve kalite ölçütlerinin belirlenerek sunulan hizmeti standardize edecek bir yapının oluşturulmasında sivil toplumu öne alacak bir yaklaşım üzerinde durulması,
- Kırsal turizm ve kırda turizme yönelik girişimlerin geliştirilmesinde kamu ve diğer desteklerin sürdürülebilirlik temelinde sonuç odaklı ve kapsayıcı anlayışla uygulamaya geçirilmesi gerekmektedir.