İkinci Tarım Şûrası’ndan 15 yıl sonra Üçüncü Tarım Orman Şûrası geçtiğimiz yıl yani 2019 yılında gerçekleştirildi ve Şûrada alınan kararlar 21 Kasım 2019 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen törenle açıklandı. Tabii ikinci Tarım Şûrası ile üçüncü Şûra arasındaki en önemli fark üçüncü Şûrada Ormancılık sektörünün ve diğer güncel konuların da yer alması olmuştur.
Tarım ve Orman sektörünün gelecek 25 yıla yönelik yol haritasının çıkarılmasını hedefleyen ‘Üçüncü Tarım Orman Şûrası Yönetmeliği” 17 Mayıs 2019 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bunu takiben Şûra’nın ilk tanıtım toplantısının 17 Temmuz'da yapıldığı dikkate alındığında yaklaşık beş aylık çalışma süreci yaşandığı görülmektedir. Bu süreçte paydaş katılımları ve katkıları kayda değer düzeydeydi. 21 çalışma grubunda yaklaşık 2 bin katılımcı olması yanında, Şûra kapsamında herkesin düşüncelerini açıkça ifade ettiği ve 23 binin üzerinde görüşün bildirildiği “Fikrini Bildir Platformu”nun oluşturulması ve görüşlerin çalışma gruplarına dağıtılması önemli olmuştur.
İkinci Şûra’da olduğu gibi Üçüncü Tarım Orman Şûrası’nda da bilim alanımızla ilgili olarak “Tarımsal Öğretim, Çiftçi Eğitimi, Yayım ve Ar-Ge-İnovasyon” komisyonunda yer almak ve grup yönetimini gerçekleştirmek, özellikle “dün-bugün-gelecek” konusunda süreci yapılandırmada kolaylık sağlamıştır. Özellikle kendi bulunduğumuz komisyonla ilgili olarak belirtmek gerekirse; komisyonda yer alan farklı alanlarda görev yapan kamu-özel-üretici örgütü ve diğer sivil toplum kuruluşlarından yaklaşık 100 uzmanla sürecin yürütülmesi ve ayrıca dışarıdan gelen görüşlerin de tartışılması çerçeveyi genişletmiştir. Bu durum diğer Şûra’nın geleceğe yönelik hedef ve stratejilerini belirlemede doğru bir sürecin yaşanmasına uygun ortam hazırlanmıştır.
Tarım Orman Şûrası tarımla doğrudan veya dolaylı ilgili her kesimi buluşturan bir “Ortak Akıl Platformu” olmayı hedefleyerek, gelecek 25 yıldaki gelişmeleri dikkate alması ve önümüzdeki 5 yıla yönelik hedef-stratejilerin oluşturulmuş olması, bir bakıma Türk tarımı için bir yol haritasının ortaya konulmasını sağlamıştır. Yine özellikle “tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanmasına yönelik olarak gıda güvenliğinin milli güvenlik meselesi” olduğuna yapılan güçlü vurgu büyük önem taşımaktadır. Tabii burada Şûra’da alınan kararların uygulayıcılar tarafından kararlılıkla yerine getirilmesinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha vurgulamak gerekiyor.
Şûra Kapsamı ve Kararları
Üçüncü Tarım Orman Şûrası; 21 önemli çalışma grubundan oluşmuştur. Çalışma gruplarının başlıklarına bakmak çalışmanın boyut ve içeriği hakkında önemli veri sağlamaktadır. Buna göre çalışma grupları şu şekildedir:
“Tarımsal Yapı ve Dönüşüm; Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı; Hayvansal Üretim ve Hayvan Sağlığı; Balıkçılık ve Su Ürünleri; Tarımsal Girdiler ve Finansman; Gıda Güvencesi; Tarımsal Meteoroloji, Çevre ve Doğal Kaynakların Yönetimi; Tarımsal Sulama ve Su Yönetimi; Mera Yönetimi; Tarımsal Öğretim, Çiftçi Eğitimi, Yayım ve Ar-Ge; Tarımda Üretici Örgütlenmesi; Tarımsal Pazarlama ve Yeni Pazarlama Trendleri; Kırsal Kalkınma ve Tarımda İstihdam; Tarımsal Destekleme Politikaları; Tarım ve Orman Hukuku; Tarımsal Üretim Planlaması; Tarımda Teknolojik Dönüşümler; Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Yaklaşımlar; Sürdürülebilir Orman Yönetimi; Orman Yangınlarıyla Mücadelede Yenilikçi Yaklaşımlar ve Orman Kaynaklarından Faydalanmak.”
Görüldüğü gibi Şûra tarım ve orman sektörünün hemen her alanını kapsayan konulara odaklanmış, hedeflerle stratejiler bu çerçevede belirlenmiştir. Çalışma gruplarının çalışma raporlarında mevcut durum saptanmış, GZFT Analizi yapılmış ve hedeflerle-stratejiler yer almıştır. Bin sayfanın üzerinde bir metnin oluşması yanında tahminen tüm gruplar dikkate alındığında beş yüzün üzerinde strateji geliştirilmiştir. Tarım Orman Şûrası sonuç bildirgesinde ise 60 temel strateji yer almış ve 21 Kasım 2019 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen törende Sayın Cumhurbaşkanımızın bazı önemli maddeler üzerine yaptığı vurgularla kamuoyu ile paylaşılmıştır. Burada her bir madde üzerinde durarak sentez yapmak mümkündür. Ancak bu şekilde konu ele alındığında bir kitap boyutunda bir metnin ortaya çıkması söz konusu olacaktır.