II.Gıyâseddin Keyhusrev Dönemi (1237-1246)
Sur ve Burç Kitâbeleri
- Ebûbekir b. Saîd[1] Burcu Kitâbesi
Erten; “Şimdiki hükümet binası karşısında kâin olup 1330 sene-i rûmiyesinde (1914) hedim edilen surda muntazam bir burç bırakılmışdır ki üzerinde gayet latîf mermer korneşli ve pek kıymetdâr âtideki kitâbe mevcuttur”[2] açıklması ile, Tevhid; “İkincisi hükümet dairesinin karşı cihetindedir. Bu da 642 (1244) tarihlidir”[3] açıklaması ile in-situ hâlinde okuyup kaydetmişlerdir.
Antalya Müzesi arşivinde; “Dışkale burcu, Kalekapısı, Selçuk Mah. Atatürk Cad. güney kenarı, Zincirkıran Mehmet Bey Türbesi kuzeyi, h.642 (1244), Gıyasettin Keyhüsrev zamanında Sait oğlu Ebubekir, yukarı uçları sivri kemer şeklinde birleşen zigzaglı kaartma ikihatla çerçeveli büyük bir mermer levha üzerinde Arapça, Selçuk sülüsü, 5 satırlık güzel bir kitâbesi vardır” şeklinde kitâbe ile alâkalı açıklamalar bulunmaktadır.[4]
Kitâbe 160X200 cm ebatlarında, mermer üzeri 5 satır Selçuklu sülüsü ile yazılmıştır.
Necmi Atik Özel Arşivi
عمر هذا البرج المبارك فى ايام دولة
السلطان الاعظم شاهنشاه المعظم مالك رقاب الامم
سلطان سلاطين العالم مولى ملوك العرب و العجم غياث
الدنيا و الدين ابو الفتح كيخسرو بن كيقباد قسيم امير المؤمنين على يد
العبد الضعيف الراجى رحمة ربه ابو بكر بن سعيد فى التاريخ سنة اثنين و اربعين و ستمائة[5]
Türkçe okunuşu: Umira hâza’l-burcu’l-mubâreku fî eyyâmi devleti
s-Sultâni’l-A’zami Şâhinşâhi’l-Mu’azzami Mâliki rikâbi’l-ümemi
Sultâni selâtîni’l-‘âlemi Mevlâ Mulûki’l-‘Arabi ve’l-’Acemi Giyâsi
d-Dünyâ ve’d-dîni Ebu’l-Fethi Keyhusrev bin Keykubâd kasîmu emîri’l-mü’minîne ‘alâ yedi
l-‘abdi’d-da’îfi er-râcî rahmeti rabbihi Ebu bekr bin Sa’îd fi’t-târîhi seneti isneyni ve erba’îne ve sitteimiete
Türkçe çevirisi: “Bu mübârek burç, En Büyük Sultan, ulu şahlar Şâhı, milletlerin idâresi elinde olan, dünya sultanlarının Sultanı, Arap ve Acem’in Efendisi, din ve dünyanın yardımcısı, Mü’minlerin Emîri’nin ortağı, Fetih babası Keykubad oğlu Keyhusrev devleti zamanında, Rabbi’nin rahmetine sığınan zayıf kul Said oğlu Ebubekir eliyle 642/1244 senesinde tamir edildi.”
Erten, هذا البرج ibâresini, هذ البرج şeklinde; Tevhid, هذا البرج ibâresini, هذ البرج şeklinde; مولى kelimesini, مولا şeklinde okumuşlardır.
[1] Sinop kalesinin ikinci burcun üzerinde 612 tarihli ve Bedreddin Ebu Bekir sahibi simre’yi görüyoruz. Bir de Sahip Ata Fahrettin Ali’nin dedesi el-Hâc Ebu Bekir Konevî nâmında bir zat görüldüğü gibi birinci İzzettin Keykâvus’un hükümeti zamanında hükümet ricali arasında bir sahip Mecdeddin Ebu Bekir adında bir zât daha vardır. Bu kitâbe hangisine ait olduğu bilinemiyor. Erten, Antalya Vilâyeti, s. 62
[2] Erten, Antalya Livası, s. 55
[3] Tevhid, s. 175.
[4] Turfan, Eski Eser Fişleri, Fiş No. 40 a, Antalya Müzesi Arşivi.
[5] SFE
عمر هذ البرج المبارك فى ايام دولة
السلطان الاعظم شاهنشاه المعظم مالك رقاب الامم
سلطان سلاطين العالم مولى ملوك العرب و العجم غياث
الدنيا و الدين ابو الفتح كيخسرو بن كيقباد قسيم امير المؤمنين على يد
العبد الضعيف الراجى رحمة ربه ابو بكر بن سعيد فى التاريخ سنة اثنين و اربعين و ستمائة
AT
عمر هذ البرج المبارك فى ايام دولة
السلطان الاعظم شاهنشاه المعظم مالك رقاب الامم
سلطان سلاطين العالم مولا ملوك العرب و العجم غياث
الدنيا و الدين ابو الفتح كيخسرو بن كيقباد قسيم امير المؤمنين على يد
العبد الضعيف الراجى رحمة ربه ابو بكر بن سعيد فى التاريخ سنة اثنين و اربعين و ستمائة
KT
عمر هذا البرج المبارك فى ايام دولة
السلطان الاعظم شاهنشاه المعظم مالك رقاب الامم
سلطان سلاطين العالم مولى ملوك العرب و العجم غياث
الدنيا و الدين ابو الفتح كيخسرو بن كيقباد قسيم امير المؤمنين على يد
العبد الضعيف الراجى رحمة ربه ابو بكر بن سعيد فى التاريخ سنة اثنين و اربعين و ستمائة
LY-KT
عمر هذا البرج المبارك فى ايام دولة
السلطان الاعظم شاهنشاه المعظم مالك رقاب الامم
سلطان سلاطين العالم مولى ملوك العرب و العجم غياث
الدنيا و الدين ابو الفتح كيخسرو بن كيقباد قسيم امير المؤمنين على يد
العبد الضعيف الراجى رحمة ربه ابو بكر بن سعيد فى التاريخ سنة اثنين و اربعين و ستمائة