II. İzzeddin Keykâvus Dönemi (1246-1260) ve II. Gıyâseddin Keyhusrev Dönemi (1265-1282)
Yapı Kitâbeleri
Ahi Yusuf Çeşmesi Kitâbesi
Kitâbe günümüzde, Ahî Yusuf Camii ile Ahî Yusuf Türbesini bağlayan doğu avlu duvarının doğu tarafındaki dış yüzünde, çeşme üzerindedir.
Kitâbe, 56x59 cm ebatlarında, mermer üzeri 4 satır Selçuklu celî sülüsü ile yazılmıştır.
Necmi Atik Özel Arşivi
فى ايام دولة السلطان الاعظم
ظل الله فى العالم عز الدنيا و الدين
...................................ستمائة1
Türkçe okunuşu: Fî eyyâmi devleti’s-Sultâni’l-A’zami
Zillullâhi fi’l-‘âlemi ‘izzi’d-dünyâ ve’d-dîni
…………………………………..sittemiete
Türkçe çevirisi: “Allah’ın yeryüzündeki gölgesi, Din ve dünyanın izzeti, En Büyük Sultan’ın devleti günlerinde ……600?”
Yılmaz-Tuzcu, السلطان الاعظم (es-Sultânu’l-a’zam) ibâresini السلطان المعظم (es-Sultânu’l-mu’azzam) şeklinde okumuşlardır.
Yılmaz-Tuzcu’nun; “Kitâbe Antalya’da II. İzzeddin Keykâvus’un adının geçtiği tek kitâbe olması sebebiyle dikkat çekicidir” açıklamaları yanlıştır. Zîrâ Karatay Medresesi Kitâbesi’nde de II. İzzeddin Keykâvus’un ismi geçmektedir.
800 yıla yakın Ahî Yusuf Çeşmesi diye orijinal ismiyle bilinen ve anılan çeşme, geçirdiği son restorasyondan sonra, çeşme üzerine taşa kazınıp yerleştirilen “SEMA YAZAR ÇEŞMESİ” ! ismini almıştır.
III. Gıyâseddin Keyhusrev Dönemi (1265-1282)
Hasbalaban Mescidi Kitâbesi
Kitâbe; “Mescit Kitâbesi, mermer, Hasbalaban Mahallesi’ndeki yıkılan mescid’den, y.83cm, g.95 cm, Müzeye geldiği tarih 1927” açıklamaları ile 15 sıra no ve 152 kayıt no ile Antalya Müzesi Envanter Defteri’ne kayıtlıdır. Kitâbe, mermer üzeri 5 satır Selçuklu celî sülüsü ile yazılmıştır.
Erten; “Hasbalaban Mahallesi’nde el-ân bir mescid kapısının yanı başındaki duvarda kitâbe 5:Şöyle bir kitâbe mevcuttur” açıklamasıyla2, Besmele ve âyet-i kerimeyi kaydetmeden kitâbeyi in-situ olarak okumuştur. Yine Erten; ”Hasbalaban Mahallesi’nde ve bir mescit üzerinde;-İşbu mescit 1927’de yıkılmış, kitâbesi müzededir” açıklamasıyla3 söz konusu mescit yıkıldıktan sonra, Besmele ve âyet-i kerimeyi de okuyup kaydetmiştir.
بسم الله الرحمن الرحيم انما يعمر مساجد
الله من آمن بالله و اليوم الآخر امر بعمارة هذا
المسجد المبارك فى ايام دولة السلطان
الاعظم غياث الدنيا و الدين ابو الفتح كيخسرو بن قلج ارسلان
العبد الضعيف محمد بن على غفر الله له فى سنة اربع و سبعين و ستمائة4
Türkçe okunuşu: Bismillâhirrahmânirrahîm İnnemâ yağmuru mesâcide
Allahi men âmene billâhi ve’l-yevmi’l-âhiri emera bi-‘imâreti hâza
el-mescidi’l-mübâreki fî eyyâmi devleti’s-Sultâni
el-A’zami Giyâsü’d-dünyâ ve’d-dîni Ebu’l-fethi Keyhusrev bin Kılıç Arslan
al-‘abdü’d-da’îfü Muhammed bin ‘Ali gaferallâhu lehu fî seneti erbe’a ve seb’îne ve sittemiete
Türkçe çevirisi: “Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla. Allah'ın mescidlerini, ancak Allah'a ve âhiret gününe îmân eden kimseler imar eder. Bu mübârek mescidin yapımını, En Büyük Sultan, dünyanın ve dinin yardımcısı, Kılıç Arslan oğlu Fetih babası Keyhusrev devleti günlerinde, zayıf kul Ali oğlu Muhammed’e5 –Allah onu affetsin- 674/1276 senesinde emretti.”