ANADOLU SELÇUKLU BEYLİKLERİ DÖNEMİ
Sultânü’s-Sevâhil Emir Mübârezeddin Mehmet Bey b. Mahmud b. Yunus (?-779/1377)
Zincirkıran Türbesi Kitâbeleri
Tevhid’in; “Türbenin içindeki kabirlerde taş yoktur. Tahta sandukalar üzerinde de isim yoktur. Türbenin yedi penceresi vardır. Pencerelerin kemerleri üzerinde âyet ve ehâdis-i şerîfe muharrerdir. Ancak üç pencere üzerinde yazılar kalmıştır. Dört pencerenin yazılı taşları düşmüştür”1 açıklamasında yer alan üç pencere üzeri kitâbe aşağıdaki gibidir:
Necmi Atik Özel Arşivi
شهد الله انه لا اله الا هو و الملائكة و اولوالعلم قائما بالقسط2
Türkçe okunuşu: Şehidellâhu ennehû lâ ilâhe illâ hüve ve’l-melâiketü ve ulû’l-‘ilmi kâimen bi’l-kısti
Meali: “Allah, adâleti kaim kılarak kendisinden başka ilâh olmadığına şâhidlik etti; melekler ve ilim sâhibleri de (adâletle kaim olarak buna şâhidlik ettiler)” (Âl-i İmrân sûresi, 3/18)
Necmi Atik Özel Arşivi
و لا تحسبن الذين قتلوا فى سبيل الله امواتا بل احياء عند ربهم يرزقون الحكم لله تعالى3
Türkçe okunuşu: Ve lâ tahsebennellezîne kutilû fî sebîlillâhi emvâten bel ahyâun ‘inde rabbihim yurzekûne el-hükmü lillâhi Te’âlâ
Meali:” Allah yolunda öldürülenleri sakın ölüler sanma. Bilakis onlar diridirler, Rab'leri katında rızıklanmaktadırlar “ (Âl-i İmrân sûresi, 3/169). Hüküm Allah Teâlaya âittir.”
Necmi Atik Özel Arşivi
عز الدنيا بالمال و عز الاخرة بالاعمال الدنيا دار مهنة و غرور او دار مشقة و ستور الابا4
Türkçe okunuşu: ‘izzu’d-dünyâ bi’l-mâli ve ‘izzu’l-âhireti bi’l-a’mâli ed-dünyâ dâru mihnetin ve gurûrin ev dâru meşekkâtin ve sutûrin illâ bi …
Türkçe çevirisi: “Dünyanın izzeti mal iledir, âhiretin izzeti ameller iledir, dünya mihnet ve gurur yeridir veya meşekkat ve zorluk yeridir ancak… “
Kitâbenin tercümesinden de anlaşılacağı üzere devamı vardır, lâkin kayıptır. Türbenin yedi penceresinden sadece üçünün alın kısmında kitâbe vardır.
Yapılan son restorasyon çalışmalarında Zincirkıran Türbesi çevresinde on dört mezar tesbit edilmiştir ki bu da türbe çevresinin hazire olduğunu ispat etmektedir. Antalya Müzesi Envanteri’nde yaptığımız çalışmalarda ortaya çıkan Mevlevîlere âit mezar taşları, Selçuklu ve Osmanlı mezar taşlarındaki bilgiler ve bir kısmında “Yivli Minâre yanından” açıklamaları, söz konusu mezar taşlarının Zincirkıran haziresinden götürüldüğünü doğrulamaktadır. Zincirkıran Türbesi Haziresi gibi Nigar Hatun Türbesi’de tek başına değil, aksine hazirenin içerisinde yer alan bir yapıdır.