Kırsal Turizmin Gelişiminde Disiplinlerarası Çalışmalar
Akademik çalışmalar bir alanda ortaya çıkarılacak değişim üzerinde belirleyici etkiler yapmaktadır. Bu nedenle kırsal turizmin gelişiminde akademik çalışmaların rolünü, “toplum kalkınması için bilim” kavramları eşliğinde tartışmak gerekiyor. Bu çerçevede Türkiye’de kırsal turizm alanındaki gelişmelere önemli katkıda bulunan ve ilki 2011 yılında Karaman’da Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi ve Nobel Bilim ve Araştırma Merkezi(Nobel Science and Research Center) tarafından gerçekleştirilen “Ulusal Kırsal Turizm Kongresi”, 2019 Haziran ayında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, İstinye Üniversitesi ve Anadolu Bilim Akademisi(Anatolia Science Academy)’nin ortak çalışmasıyla Bodrum’da düzenlendi. Son üç kongre ise uluslar arası boyuta taşınmış bulunuyor ve “Uluslar arası Kırsal Turizm ve Kalkınma Kongresi’(International Rural Tourism and Development Congress)” olarak programlarda yer alıyor. Özellikle her iki kongrenin birlikte düzenlenmeye başlanmasıyla birlikte, kırsal turizm kongresi uluslar arası ilişkilerin geliştirildiği ve deneyimlerin paylaşıldığı bir platform olmaya başlamış bulunuyor.
Aynı çerçevede kırsal turizmin çok disiplinli bir içeriğe sahip olması birlikte uyum içinde çalışmayı gerekli kılmakta ve ortak çalışma anlayışının benimsenmesi bakımından konuyu daha anlamlı hale getirmektedir. Bu yapı kırsal turizm kongreleri katılımcılarının bilim alanlarına bakıldığında açıkça görülmektedir. Disiplinler arası ilişkilerin kurulması ve geliştirilmesi bakımından önemli olan söz konusu kongrelerde yirmiden fazla farklı bilim dalından katılımcı olduğunu görmek mümkündür. Bunlardan bazıları sıralanacak olursa Turizm kapsamında seyahat hizmetleri, konaklama ve yiyecek içecek İşletmeciliği, gastronomi ve mutfak sanatları; mimarlık, inşaat mühendiliği, tekstil teknolojisi, şehir ve bölge planlama, peyzaj mimarlığı, yine ziraat mühendisliği kapsamında tarım ekonomisi, tarla bitkileri, bahçe bitkileri, gıda mühendisliği, biyoteknoloji mühendisliği; coğrafya, maliye, iletişim, radyo-tv-sinema, eğitim, tarih, muhasebe ve finansal yönetim, iktisat, işletme, pazarlama ve reklam, halkla ilişkiler, bankacılık ve sigortacılık, gibi çok çeşitli alanları sıralamak gerekir.
Bodrum Kırsal Turizm Kongresi
Geçtiğimiz 13-15 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilen 3. Uluslararası ve 8.Ulusal Kırsal Turizm Kongresi Türkiye’nin kırsal turizm alanında akademik çalışmalar bakımından geldiği noktayı görmek ve ortaya konulan performansı değerlendirmek bakımından oldukça yararlı olduğunu belirtmek gerekir. Yine özellikle kırsal turizm kongrelerinin uluslar arası niteliğe büründüğü son üç kongrede yer ve görev almış olmak değerlendirme yapmak bakımından önemli veriler sunduğunu ifade etmem gerekir. Kırsal turizm konusunun Türkiye’de bağımsız bir alan olarak kongrelere dönüştürülmesinde önemli rol sahibi olan Prof.Dr.Mehmet Karataş başta olmak üzere kongreleri yürüten üniversitelerin başta sayın rektörleri ve düzenleme kurul başkan ve üyeleri, yine bilim kurulu üyeleri ve kongre katılımcıları Türkiye’de kırsal turizm alanında sağlanan gelişmelere akademik düzeyde önemli katkı vermişlerdir. Bu vesileyle kırsal turizm alanında yaptıkları çalışmalarla kırsal turizmin kırsal alanda alternatif geçim kaynağı olmasına yönelik destek veren tüm kıymetli meslektaşları gönülden kutlamak isterim. Son olarak Bodrum Kırsal Turizm Kongresi Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Turizm Fakültesi öğretim üyesi Doç.Dr. Hüseyin Çeken ve Arnavutluk Tiran Üniversitesi’nden Prof.Dr. Ilia Kristo başkanlığında, 100’den fazla bilim komitesi üyesinin desteğiyle, 30 kadar oturumda 144 bildiri sunumu yapılarak başarıyla gerçekleştirildi. Söz konusu kongreye Akdeniz Üniversitesi olarak lisanüstü öğrencilerimizle birlikte 10 kadar bildiri sunumu yaparak katkı sağlamış olmak önemliydi ve kırsal turizm alanındaki gelişmelere akademik katkı bakımından anlamlıydı.
Sonuçlar ve Öneriler
Türkiye kitle turizmi yanında alternatif turizm alanında büyük potansiyele sahiptir. Önemli olan bu potansiyeli doğru şekilde akademik çalışmaların ortaya koyduğu bulgular ışığında işleyerek beklenen faydanın elde edilmesini sağlamaktır. Bu kapsamda Türkiye Turizm Stratejisi belgesinde yer alan “turizm çeşitlendirilmesi stratejisi” üzerinde önemle durmak gerekmektedir. Turizmin çeşitlendirilmesi içinse; “Alternatif turizm türlerinden öncelikli olarak kırsal turizm, sağlık turizmi ve termal turizm, kış turizmi, golf turizmi, ekoturizm ve yayla turizmi, kongre ve fuar turizminin geliştirilmesi” önem arz etmektedir. Özellikle son yıllarda farklı fonlar sağlanarak turizmin çeşitlendirilmesi teşvik edilmektedir ve turizm sezonunun bütün bir yıla yayılması için kırsal turizm de dahil olmak üzere desteklenmektedir. Burada gelişmelerin tesadüfe bırakılmadan beklenen sonuçlara ulaşmak için; strateji belgesinde yer alan vizyon ve ilkelere uyulması yanında son yıllarda hızlı bir artış gösteren akademik çalışmalarla elde edilen bulguların amaca hizmet edecek şekilde kullanılmasının büyük önem taşıdığı açıktır.