Yazımıza kalınan noktadan devam edelim ve proje değerlendirme işleminin nasıl ilerlediğini, hangi konulara dikkat etmek gerektiğini biraz daha somutlaştırarak devam edelim.
A Projesi Değerlendirme Raporu (devamı)
S87-P1: Toplum güvenliğiyle ilgili karşılaştırmaların yakın tarihli verilerin kullanılarak yapılması ( örneğin 2018…. kongresinde ilgili sunumlarda olduğu gibi) uygun olacaktır. Ayrıca konuyla ilgili olarak Ticaret Bakanlığı verileri de bulunmaktadır. Bu şekilde bölgenin Türkiye ortalamasının neresinde olduğu ortaya konulabilir.
S93-T3.21: Tablo 3.21’de ilgili 2 değişken arasında karşılaştırma yapılmıştır. 2x2 tabloda her bir hücre için hesaplanan teorik/gözlenen frekanslar içinde 5’den küçük bir hücre bulunmaktadır ve bu ise %25’e karşılık gelmektedir. Bu durumda SPSS tablosunda en küçük teorik değer 0.54 olduğundan Fisher’s Exact değerini kullanmak gerekir (p=0.028). Ayrıca khi-kare analizi yerine “oranlar arası farkın testi” ile işlem yapılabilir. Yine 3.22’de benzer sorunlar görülmektedir. Buna göre ilgili gruplarında birleştirme yapılarak 2x2’lik tablolar için analizin daha uygun sonuç vermesi beklenmelidir.
S107-T3.27: Tablonun son satırında verilen Merkez ve ilçelere göre 7,20’nin altında kalan işletmelerin sayıları %27 ve %17,8 gibi değerlerdir. İlçeler arasında aile genişliği (T1.27) bakımından önemli fark yoktur. Ancak söz konusu değer A ilçesi lehinedir ve hane başına düşen sulu tarım alanı varlığı 17,7 da ile 13,6 da olarak sıralanmaktadır (T4.38), yine T1.29’da A ilçesi aleyhine işletme başına 0,52 ile 0,73 birimdir. Bu veriler Merkez bölgenin A ilçe bölgesine göre 1 kattan daha fazla olan olumsuzluğa sahip olmasını önemli ölçüde açıklamaktadır. Bu vurgunun ilgili tablo verilerinde ifade edilerek daha güçlü yapılması uygun olacaktır ve isimlerin kontrolünü gerektirmektedir. Ancak sınırın altında kalan işletmelerin küçük işletmeler yerine orta gruptaki işletmelerde %22 olması, konunun açıklanmasına ihtiyaç duyurmaktadır.
S108-P1: 3. Satırda dikkate alınan parametreye göre oranına göre A ilçesinin daha olumsuz şartlara sahip olduğu belirtilmiştir. Oysaki bir önceki çizelgede hesaplama yöntemi farklı olmakla birlikte Merkez bölgedeki sınırın A ilçesi ortalamasına göre oldukça altındadır. Bu farkın açıklanması uygun olacaktır.
S114-P1: T3.37’de ilgili işletme oranı Merkez bölgede A ilçesine göre 1 kattan daha fazladır. S147’nin 5.satırında ilgili hane sayısının A bölgesinde daha fazla olduğu belirtilmiştir. Hesaplamalar ve rakamlar arasındaki fark ve yorum açıklanmalıdır.
S116-T1.51: Tablo verileri khi-kare analizinin doğru işlem yapıldığını desteklememektedir. Aynı şekilde T1.51, T1.52, T1.53, T1.54, T1.60, T1.61, T1.63, T1.65, T1.69, T1.72, T1.81, T1.84, T1.89, T1.92, T4.93 te de olduğu gibi.
S123-P1,2,3: Konuyla ilgili olarak Türkiye’yi konu alan yabancı dergilerde yayınlanmış çeşitli çalışmalardan da yararlanılması uygun olabilir. Teorik değerlendirmeler çalışmayı zenginleştirmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde yer alan T2.29‘da bir miktarı verilen erkek ve kadınlara yönelik ölçek verileri hesaplanmıştır. Ayrıca T2.37 ve T2.28 cinsiyete göre de düzenlenebilir ve buradan hareketle değerlendirmeler yapılabilir. İlk bölüm ayrı bir bölüm gibi görünmekle birlikte ikinci bölümle tam olarak bütünlük sağlamamıştır. Konu üzerinde de önemle durmak çalışmanın amacına ulaşmasına katkıda bulunacaktır.
Temel Çıkarım
Sonuç itibariyle örnek değerlendirme metninde görüldüğü gibi iyi bir değerlendirme süreci projeyi yürütüen araştırmacılara büyük yararlar sağlamaktadır. Özellikle sonuç değerlendirmesi öncesinde başlangıç ve ara değerlendirmelerde ortaya konulan saptamalar, uyarılar ve öneriler araştırmanın sağlıklı şekilde yürütülüp tamamlanması için hayati katkılar yapmaktadır. O nedenle değerlendirme süreci projelerin başarısı için olmazsa olmazdır.